Andrew Schally
Państwo działania | Stany Zjednoczone | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia | 30 listopada 1926 | ||
profesor | |||
Specjalność: biochemia | |||
Alma Mater | |||
Uczelnia | National Institute for Medical Research, | ||
Odznaczenia | |||
Nagrody | |||
|
Pracodawca | Veterans Affairs Medical Center (Miami), | ||
---|---|---|---|
Rodzice | Kazimierz, | ||
Małżeństwo | • Margaret Rachel White (rozwód) | ||
Krewni i powinowaci | Halina Schally-Ternynck (siostra) | ||
|
Andrew Schally, właśc. Andrzej Wiktor Schally (ur. 30 listopada 1926 w Wilnie)[1] – amerykański biochemik i lekarz pochodzenia polskiego, laureat Nagrody Nobla[1].
Zarys biografii
Jest synem Kazimierza (generała Wojska Polskiego, szefa gabinetu prezydenta Mościckiego) i Marii z Łąckich. Okres II wojny światowej spędził w Rumunii, w 1945 dostał się przez Włochy i Francję do Anglii i Szkocji. Studiował chemię na University of London, następnie medycynę w londyńskim National Institute for Medical Research. W 1952 wyjechał do Kanady, gdzie uzupełniał studia na McGill University w Montrealu – w 1957 obronił doktorat i wyjechał do USA. W latach 1957–1962 pracował na uniwersytecie Baylora[2] w Waco, a od 1962 w Nowym Orleanie. Był tam kierownikiem laboratorium polipeptydów i endokrynologii w Szpitalu Weteranów oraz profesorem Tulane University. W 1962 przyjął obywatelstwo amerykańskie.
W 1975 otrzymał Nagrodę Laskera[3], a w 1977 – Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny za odkrycie zjawiska wydzielania hormonów w podwzgórzu mózgu oraz badanie ich budowy i czynności, co zapoczątkowało neuroendokrynologię. Wraz z nim wyróżniony został Roger Guillemin, a niezależnie od obu naukowców połowę nagrody za badania nad RIA otrzymała Rosalyn Sussman Yalow.
Został wyróżniony doktoratem honoris causa przez blisko 20 wyższych uczelni, m.in. Uniwersytet Jagielloński[4].
W 2021 odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej[5].
Zobacz też
- Wykaz literatury uzupełniającej: Andrew Schally.
Przypisy
- ↑ a b Nobelprize.org – Andrew V. Schally Autobiography (ang.) [dostęp 2011-11-11].
- ↑ Drugi generał w rodzinie, [w:] OlgierdO. Budrewicz OlgierdO., Między Wisłą a Missisipi, Warszawa: Polonia, 1989, strona 12 .
- ↑ Andrew Schally w bazie Notable Names Database (ang.)
- ↑ rootsweb – Conversation with Andrew Victor Schally (ang.) [dostęp 2011-11-11].
- ↑ M.P. z 2022 r. poz. 43
Bibliografia
- Nobelprize.org – Andrew V. Schally Autobiography
- Andrew Schally w bazie Notable Names Database (ang.)
- rootsweb – Conversation with Andrew Victor Schally
- Prof. dr Andrew V. Schally, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2016-07-10] .
Linki zewnętrzne
- sfvafre.org – Dr Andrew V. Schally
- p
- d
- e
XX wiek |
|
---|---|
XXI wiek |
|
- p
- d
- e
- PWN: 3972903
- Britannica: biography/Andrew-Schally
- Universalis: andrew-schally
- SNL: Andrew_Schally
- VLE: andrew-viktor-schally
- Catalana: 0061291
- DSDE: Andrew_Victor_Schally
- identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 54826
- identyfikator osoby w bazie „Ludzie nauki” (starej): 95028
- Scopus: 35452289900
- Dimensions: 01162322631.01