Richard Nixon
Richard Nixon | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Irudi gehiago | |||||||||||||
1969ko urtarrilaren 20a - 1974ko abuztuaren 9a ← Lyndon Baines Johnson - Gerald Ford → Hautetsia: 1968 United States presidential election (en) , 1972 United States presidential election (en)
1968ko azaroaren 5a - 1969ko urtarrilaren 20a ← John Fitzgerald Kennedy - Jimmy Carter → Hautetsia: 1968 United States presidential election (en)
1953ko urtarrilaren 20a - 1961eko urtarrilaren 20a ← Alben W. Barkley - Lyndon Baines Johnson → Hautetsia: 1952 United States presidential election (en) , 1956 United States presidential election (en)
1951ko urtarrilaren 3a - 1953ko urtarrilaren 1a - Thomas Kuchel (en) → Barrutia: California Class 3 senate seat (en) Hautetsia: 1950 United States Senate election in California (en)
1950eko abenduaren 1a - 1951ko urtarrilaren 3a ← Sheridan Downey (en) Barrutia: California Class 3 senate seat (en) Hautetsia: 81st United States Congress (en)
1947ko urtarrilaren 3a - 1950eko abenduaren 1a ← Jerry Voorhis (en) - Patrick J. Hillings (en) → Barrutia: California's 12th congressional district (en) | |||||||||||||
Bizitza | |||||||||||||
Jaiotzako izen-deiturak | Richard Milhous Nixon | ||||||||||||
Jaiotza | Yorba Linda (Kalifornia), 1913ko urtarrilaren 9a | ||||||||||||
Herrialdea | Ameriketako Estatu Batuak | ||||||||||||
Lehen hizkuntza | ingelesa | ||||||||||||
Heriotza | Manhattan, 1994ko apirilaren 22a (81 urte) | ||||||||||||
Hobiratze lekua | Richard Nixon Presidential Library and Museum (en) | ||||||||||||
Heriotza modua | berezko heriotza: istripu zerebrobaskularra | ||||||||||||
Familia | |||||||||||||
Aita | Francis A. Nixon | ||||||||||||
Ama | Hannah Milhous Nixon | ||||||||||||
Ezkontidea(k) | Patricia Ryan Nixon (1940ko ekainaren 21a - 1993ko ekainaren 22a) | ||||||||||||
Seme-alabak | ikusi
| ||||||||||||
Anai-arrebak | ikusi
| ||||||||||||
Hezkuntza | |||||||||||||
Heziketa | Whittier College (en) 1934) Whittier High School (en) Duke University School of Law (en) 1937) Duke Unibertsitatea Fullerton Union High School (en) | ||||||||||||
Hizkuntzak | ingelesa | ||||||||||||
Jarduerak | |||||||||||||
Jarduerak | politikaria, ofizierra, abokatua, autobiografialaria eta estatu-politikaria | ||||||||||||
Lateralitatea | eskuina | ||||||||||||
Lantokia(k) | Washington Whittier (Kalifornia) eta La Habra (Kalifornia) | ||||||||||||
Jasotako sariak | ikusi
| ||||||||||||
Kidetza | American Legion (en) Veterans of Foreign Wars (en) | ||||||||||||
Mugimendua | Kondor operazioa | ||||||||||||
Zerbitzu militarra | |||||||||||||
Adar militarra | Ameriketako Estatu Batuetako Itsas Armada | ||||||||||||
Gradua | lieutenant commander (en) | ||||||||||||
Parte hartutako gatazkak | Bigarren Mundu Gerra | ||||||||||||
Sinesmenak eta ideologia | |||||||||||||
Erlijioa | Adiskideen Erlijiozko Elkartea | ||||||||||||
Alderdi politikoa | Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Errepublikanoa | ||||||||||||
nixonlibrary.gov | |||||||||||||
| |||||||||||||
Richard Milhous Nixon (Yorba Linda, Kalifornia, 1913ko urtarrilaren 9a - New York, 1994ko apirilaren 22a) estatubatuar politikaria izan zen. Estatu Batuetako 37. presidentea izan zen 1969–1974 bitartean. Dimisioa eman behar izan zuen Watergate eskandaluagatik.
Bizitza
1945ean Alderdi Errepublikanoko kide egin zen, eta 1951n senatari hautatu zuten. Gogor jardun zuen komunistatzat salatzen zituen funtzionarioen aurka. 1952tik 1960 arte presidenteorde izan zen, eta presidente gisa jardun zuen Eisenhower gaixorik egon zen bitartean ere. 1960an, Alderdi Errepublikanoaren hautagaia izan zen presidentetzarako hauteskundeetan, baina John F. Kennedy demokrata gailendu zitzaion.
1968an presidente hautatu zuten. Barne-politikan, gogor zapaldu zituen Vietnamgo Gerrak eragin zituen protesta eta iskanbila larriak, eta arrazakeriaren aurka borrokatzen ziren beltzen erakundeak. Kanpo-politikan, Vietnamgo Gerra izan zuen arazo nagusia; konponbide gisa Estatu Batuetako gudarostea pixkanaka handik ateratzen saiatu zen baina, aitzitik, vietnamizazio-politika horrek Indotxina osora hedatu zuen gerra; 1972an, bonbardaketa latzak agindu zituen Hanoin eta Hai Phongen, baina, Estatu Batuek gerra galdua zutela ikusirik, azkenean bake-hitzarmen bat negoziatu behar izan zuten vietnamdarrekin. Txinako Herri Errepublikarekin hitzarmenak egin zituen Estatu Batuetako lehen presidentea izan zen. Bestalde, arma estrategikoen kopurua mugatzeko hitzarmenak egin zituen Sobietar Batasunarekin.
1972an berriro izendatu zuten presidente. Israeldarrei lagundu zien Yom Kippur Gerran, eta 1973ko Txileko estatu kolpean Augusto Pinocheten alde esku hartzeko agindu zuen. Henry Kissinger estatu-idazkariak eragin handia izan zuen haren kanpo-politikan. 1974ko abuztuaren 9an, kargua utzi behar izan zuen Watergate auziagatik.
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo estekak
- (Ingelesez) Nixon fundazioaren webgunea, nixonfoundation.org
- (Ingelesez) Richard Nixonen biografia Etxe Zuriaren webgunean, whitehouse.gov
- Datuak: Q9588
- Multimedia: Richard Nixon / Q9588
Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Egungoa: Joe Biden |